Piyasa ekonomisinin modern modelleri ve ayırt edici özellikleri

Piyasa ekonomisinin yapısıİş ilişkilerinin normlarını yasal dayanak olarak kullanan finansal, ticari, üretim ve bilgi bağlantıları birbirleriyle etkileşime girer. Bir pazar, farklı grupların temas ettiği ve ortak zeminleri olan bir yerdir. Bazıları üreticiler (mallarını veya hizmetlerini sunarlar), ikincisi - tüketiciler (bunları elde eder). Sonuç olarak, piyasa tarafından belirlenen fiyatlar var, satış miktarı dengeleniyor.

Sınırlı ekonomik kaynaklardan dolayıMal ve hizmetlerde kamusal ihtiyaçlara kıyasla, çeşitli tüketim yönleri arasındaki dağılım yolları geliştirilmiştir. Böylece, tüketiciler ve üreticiler arasındaki örgütsel ve sosyo-ekonomik ilişkilerin toplam değerini temsil eden bir ekonomik sistem vardı.

Sahiplik ve sipariş biçimine bağlı olarakİktisadi faaliyetlerin düzenlenmesi geleneksel (geleneksel iktisadi faaliyetlerin egemenliğine dayanan), komuta (işletmelerin çoğunluğu olan devlet mülkiyeti ile karakterize edilir) ve piyasa ekonomisini birbirinden ayırır. Buna karşılık, ikincisi ulusal kültürel geleneklere ve tarihsel oluşum koşullarına bağlı olarak oluşan belirli piyasa ekonomisi modellerine sahiptir.

Bugüne kadar tüm ülkeler yeniEndüstriyel ve post-sanayi - bunlar piyasa ekonomileri olan ülkelerdir. Buna göre, her biri ülkenin coğrafi konumuna, doğal kaynakların varlığına, kalkınma koşullarına, üretim güçlerinin düzeyine ve sosyal plandaki toplumun yönüne bağlı olarak kendi pazar ekonomisi modelini oluşturdu.

SSCB'de kullanılan ekonominin planlı yönetimi unutulmaya yüz tutmuş durumda. Şimdi piyasa ekonomisinin ana modern modelleri diğer türlere ayrılmıştır. Bunlar arasında şunlar vardır:

1. Amerikan pazar ekonomisi modeli. Devlet mülkünün asgari bir payı, ülkenin ekonomisinde devletin küçük bir düzenleyici rolü, nüfusun zengin ve yoksullara keskin bir şekilde ayrılması, ücretlerde önemli bir fark ve yoksullar için kabul edilebilir bir yaşam standardı ile karakterizedir.

2. Japon pazar ekonomisi modeli. Girişimciliğin sosyal ve teknik ve ekonomik verimliliğinin rolündeki artışla ayırt edilir. Ayrıca karakteristik özelliği, devlet bütçesinden daha fazla bağımsızlık, faaliyetlerin daha büyük bağımsızlığı ve ticarileşmesidir. Japon modelinin farklılıkları, aynı zamanda, devletin ekonominin kalkınma yönleri, çalışanların hayat boyu istihdamının evrensel olarak uygulanması, ücret düzeylerindeki önemsiz fark ve çalışanların şirket yönetimine katılımı gibi önemli bir etkisi olarak da adlandırılabilir.

3. Alman modeli, devletin sosyal sorunlar, bankaların belirleyici rolü ve merkez bankasının tam özerkliği ile baş etmede ekonomiye etkisi ile karakterizedir. Bununla birlikte, Japon modelinde olduğu gibi ücretlerdeki fark önemsizdir.

4. İsveçli genellikle sosyalizmin ikinci modeli olarak adlandırılmaktadır. Ekonomik istikrar ve gelir dağılımının sağlanmasında büyük devlet rolü var. İsveç, en yüksek yaşam standardı ve asgari işsizlik oranına sahip ülkelerden biridir.

Gördüğümüz gibi, her bir ülke farklıyönetim koşullarının karakteristik yaklaşımları ve ayırt edici özellikleri. Aynı zamanda, bir piyasa ekonomisinin farklı modelleri, mülkiyet modelleri, hizmet ve mallar için serbest fiyatlar, serbest rekabet, girişimcilik faaliyeti ve ekonomik faaliyetin belirli bir devlet düzenlemesi gibi ortak özelliklere sahiptir.